(१) यस्य तु मन्दबोधोऽस्ति स मनननिदिध्यासने एव कुर्यात्। तेन कर्मोपासने न कर्तव्ये। यस्य मन्दबोधोऽस्ति स उत्तमजिज्ञासुः। तस्य मनननिदिध्यासने विना कर्तव्यान्तरं नास्ति। सोऽयमर्थः शारीरके सूत्रकारैर्भाष्यकारैश्च प्रतिपादितः (ब्र. सू. भा. ४.१.२)।

(२) विदुषा तु मनननिदिध्यासनेऽपि चोदनया *१ कर्तव्यत्वबुद्ध्या नानुष्ठेये।

किन्तु जीवन्मुक्त्यानन्दाय मनननिदिध्यासनयोर्विद्वान् प्रवर्तते। सा च प्रवृत्तिर्विदुषः स्वेच्छयैव न चोदनया। ‘यद्यहं वेदाज्ञारूपं कर्म न कुर्यां तदा मे जननमरणादिरूपः संसारो भवेत् इति बुद्ध्या क्रियमाणमेव कर्म कर्तव्यम् इत्युच्यते। सेयं जन्मादिविषयिणी बुद्धिर्विदुषो न भवति। तस्मात् स्वेच्छयैव विद्वान् मनननिदिध्यासने करोति। अतस्ते मनननिदिध्यासने ‘कर्तव्ये’ इति व्यपदेशानर्हे। एवं च यस्य मन्दबोधो वा दृढबोधो वा सञ्जातस्तस्य कर्मोपासने ‘कर्तव्ये’ न भवतः।