*२. देशकालवस्तुभिर्यस्यान्तो (परिच्छेदः) न भवति, किन्तु सर्वदेशसर्वकालसर्ववस्तुषु च व्याप्य यद्वर्तते तद् अनन्तम्, विभु, भूमा इति चोच्यते। अत्र ‘अनन्तं ब्रह्म’ इत्युक्त्या ‘आनन्दरूपं ब्रह्म’ इत्यर्थात्सिद्ध्यति। अयमेवार्थः छान्दोग्यसप्तमाध्याये नारदाय सनत्कुमारेणोपदिष्टः। “यो वै भूमा तत्सुखम्, नाल्पे सुखमस्ति, भुमैव सुखम्, भुमा त्वेव विजिज्ञासितव्य इति भूमानं भगवो विजिज्ञासे इति” (छा. ७.२३.१)। “यत्र नान्यत् पश्यति नान्यच्छृणोति नान्यद्विजानाति स भूमा। अथ यत्रान्यत्पश्यति अन्यच्छृणोत्यन्यद्विजानाति तदल्पम्। यो वै भूमा तदमृतमथ यदल्पं तन्मर्त्यम्” (छा. ७.२४.१)। “स एवाधस्तात् स उपरिष्टात् स पश्चात् स पुरस्तात् स दक्षिणतः स उत्तरतः स एवेदँ सर्वम्” (छा. ७.२५.१) इति। अत्र योऽनन्तरूपो भवति स भूमा भवति, यो भूमा स आनन्दरूपो भवतीत्युक्तम्। अत आनन्तत्वादेव ब्रह्मण आनन्दरूपत्वमपि सिद्धम्।