ब्रह्मविन्मुखादेव वेदार्थो ग्रहीतव्य इति पूर्वावर्ते उक्तत्वाद्वेदान्तवाक्यार्थविचारेणैव जीवब्रह्मैक्यज्ञानं जायेत, न त्वितरैः पौरुषेयैः संस्कृतग्रन्थैर्वा भाषाप्रबन्धैर्वेति सिद्धम्। अस्य प्रबन्धस्य पौरुषेयत्वादारम्भो व्यर्थ इत्याशङ्कायाम् *२ उच्यते - “स यो ह वै तत् परं ब्रह्म वेद ब्रह्मैव स्फुटं भवति” (मु. ३.२.९) इत्यादिश्रुत्या ब्रह्मवित् ज्ञानी ब्रह्मैव।

अत एव तस्य वाक् वेदरूपैव। सा च वाक्, संस्कृतरूपा वास्तु भाषाप्रबन्धादिरूपा वास्तु, सर्वथा तस्य वचनं भेदभ्रमं निवर्तयति निःशेषम्। ननु “वेदान्तविज्ञानसुनिश्चितार्थाः” (मु. ३.२.६) “तं त्वौपनिषदं पुरुषम्” (बृ. ३.९.२६) इत्यादिश्रुतिभिर्वेदवाक्यादेव ब्रह्मज्ञानं जायेत न तु प्रमाणभूतैरपि प्रबन्धान्तरैरिति चेन्न; तथादर्शनात्। आयुर्वेदोक्तरोगतन्निदानस्थानौषधादीनां ज्ञानमितरसंस्कृतवैद्यग्रन्थैः प्राकृतभाषादिग्रन्थैश्च यथा सममेवोत्पद्यते, तथा सर्वेषां प्रत्यक्चैतन्याभिन्नाद्वितीयब्रह्मज्ञानमपि पौरुषेयग्रन्थैरपि जायेतैव। अत एव सर्वज्ञैर्मुनिभिर्महर्षिभिर्ब्रह्मनिष्ठैः वेदान्तार्थानुवादकैः स्मृतीतिहासपुराणादिबहुग्रन्थैरद्वितीयब्रह्मात्मविद्या विवृता वर्तते। विनोपनिषदा ज्ञानं चेन्नोत्पद्येत, तदा तैः स्मृत्यादिप्रणयनं व्यर्थं प्रसज्येत। तस्मादुपनिषदामविरोधेनात्मस्वरूपप्रतिपादनपरैर्यैः कैश्चिदपि ग्रन्थैर्ज्ञानं जायेतैवेत्यभ्युपगन्तव्यम्। तत्प्रतिपादकवाक्यानि वैदिकानि वा सन्तु भाषान्तरभूतानि वा, नैवास्ति विशेषः। एवञ्च पौरुषेयग्रन्थैरपि ज्ञानं जायेतेति सिद्धम्।