अहङ्कारादिदेहान्तानात्मभूतदृश्यवस्तुजातं सर्वमपि बन्ध इत्युच्यते। स बन्धो यद्यध्यस्तः स्यात्तर्हि ज्ञानेन निवर्त्यत। अनध्यस्तश्चैन्नैव ज्ञानेन निवर्त्येत। ज्ञानस्य ह्येषः स्वभावः – यत् स्वविषयीभूतवस्तुनिष्ठाज्ञानतत्कार्याध्यासनिवर्तकत्वमिति। यथा रज्जुसाक्षात्कारः स्वविषयीभूतरज्ज्वध्यस्तसर्पादीन् रज्ज्वज्ञानञ्च निवर्तयति। भ्रमज्ञानविषयीभूतमिथ्यावस्तु तद्विषयकभ्रान्तिज्ञानं च *१ अध्यास इत्युच्यते। यत्र यद्वस्तु मिथ्यात्वमन्तरा परमार्थतो वर्तते, नास्ति तस्य ज्ञानान्निवृत्तिः। एवमात्मन्यप्यहङ्कारादिबन्धो यद्यध्यस्तः स्यात् तर्हि ज्ञानेन निवर्त्येत। आत्मनि मिथ्याभूतबन्धाध्याससामग्री नास्ति, तथाप्यात्मनि प्रतीयते च बन्धः। तस्माद्बन्धः सत्य एव भवितुमर्हति। सत्यत्वादेव ज्ञानेन बन्धनिवृत्त्याशा निरर्थिकैव।