यतोऽज्ञानादेव नानायोनिष्वनेकविधकष्टं पुरुषोऽनुभवत्यतोऽस्मिन्नेव शरीरे आत्मा ज्ञातव्य इत्याह

इह अस्मिन्नधिकारिशरीरे चेत् यदि अवेदीत् आत्मानं ज्ञातवान् अथ तदा सत्यं ब्रह्मानन्दात्मकं फलम् अस्ति विद्यते, चेत् यदि इह उक्ताधिकारिशरीरे नावेदीत् अहं ब्रह्मास्मीति साक्षात्कारं न कृतवान्। तदा महती दीर्घकालीना विनष्टिः जन्ममरणादिक्लेशप्राप्तिरूपविनाशो भवतीति श्रुत्या सानुक्रोशमिदमुक्तम्। न ह्यस्मिन्देहे सफलमात्मज्ञानं दुर्लभमस्ति। विद्वद्वनुभवसिद्धत्वादित्याह – भूतेष्विति। भूतेषु भूतेषु इति वीप्सा चतुर्विधप्राणिसंग्रहार्था। चराचरप्राणिषु स्थितं प्रत्यग्ब्रह्म विचित्य साक्षात्कृत्य धीराः बुद्धिमन्तो विद्वांसः अस्माल्लोकात् अहंममाभिमानलक्षणऽविद्यारूपात् प्रेत्य निवृत्य अमृताः मरणरहिताः मुक्ता भवन्तीत्यर्थः॥५॥

इति द्वितीयः खण्डः॥२॥