॥ॐ गुरुपरमात्मने नमः॥

अज्ञानम्

समष्टिव्यष्टिभेदात्

  • समष्ट्यज्ञानम् – वनवत् जातिवत् जलाशयवत् एकबुद्धेः विषयः।
  • व्यष्ट्यज्ञानम् – वृक्षवत् व्यक्तिवत् जलबिन्दुवत् अकेनबुद्धेः विषयः।

मुलतूलभेदात्

  • मूलाज्ञानम् – शुद्धचिन्मात्रावरकं अज्ञानम्।
  • तूलाज्ञानम् – घटाद्युपहितचैतन्यावरकं अज्ञानम्।

शक्तिः

अज्ञानस्य सामर्थ्यम्।

  • आवरणशक्तिः – अधिष्ठानावरणाय यत् अज्ञानस्य सामर्थ्यम्।
  • विक्षेपशक्तिः – प्रपञ्चतज्ज्ञानरूपविक्षेपजनकं अज्ञानस्य सामर्थ्यम्।